Ở làng Thanh Thủy Thượng, trong năm có hai ngày Tết đó là tết Nguyên Đán và tết Đoan Ngọ, cho nên mới có câu “mồng 5 ngày tết”. Chỉ có hai lễ tết này người dân mới sắm quà biếu những trường hợp có ơn nghĩa với nhà mình. Tết Đoan Ngọ không được tổ chức lớn như tết Nguyên Đán nhưng với những vật phẩm đặc trưng như bánh canh, thịt vịt, chè kê; đặc biệt là đi vào rẫy cắt lá mồng Năm đã trở thành một nét văn hóa. Hôm nay này mồng Năm tháng Năm Ất Mùi dân làng Thanh Thủy Thượng đang vui tết Đoan Ngọ, chúng tôi xin giới thiệu một bài viết về ngày này.
Ký ức mồng 5Nhà mình gần chợ, mới tinh mơ sáng mồng 4 tháng 5 âm lịch đã nghe tiếng vịt kêu quang quác, cạp cạp… mà ngày khác không nghe, hoặc có thì cũng không rộn ràng như sáng nay, mình mới nhớ ra mai là mồng 5. Đến trưa vẫn còn cả chợ vịt nhưng có lẽ kêu mệt, đói nên tiếng kêu yếu đi. Mình nghĩ số phận những con vịt không thay đổi nhưng với người buôn bán thì hơi buồn…
Rạng sáng mồng 5 tiếng vịt kêu nghe sớm hơn, mới 4 giờ sáng vịt đã kêu ồn ào ngoài chợ, trưa đi làm về sớm trước 11giờ chợ vẫn còn vịt, mình nghĩ bà con mình không mặn mà với con vịt ngày mồng 5 nữa, vì đời sống khấm khá lên, người ta ăn thịt vịt quanh năm, chứ không phải chờ đến mồng 5 như ngày xưa nữa.
Nhớ hồi nhỏ, mồng 5 cũng gắn với ngày tết, mới mồng 3, mồng 4 đã rộn ràng mang quà đi thăm hỏi, chúc tụng những người có nhờ vã trông cậy để tỏ lòng biết ơn. hồi đó mình ở với ông nội, ông thuộc dạng mọi người nhớ đến khi “mồng 5 ngày tết” với món quà đạm bạc: vài gói trà, mấy lon nếp, có khi năm ba cái bánh tráng chưa nướng… thấy vui vui.
Công chức thì mình không rõ, còn học sinh thì được nghỉ học, chờ được ăn một bữa bánh canh thịt vịt no nê…cùng với chè kê xúc bánh tráng là món ăn giải nhiệt !
Cúng mồng 5 phải đúng giờ Ngọ (11-13g). Dưới cái nắng thiêu đốt của tháng 5, ăn xong mọi người tranh thủ đi vô “độn” cắt “lá mồng 5” về băm nhỏ phơi uống quanh năm (lá cắt trưa mồng 5 uống mới tốt!). Rồi cố tìm trên tường nhà, bắt con thằn lằn bỏ vô chậu cho trẻ con tắm, không biết tác dụng thế nào nhưng nhà nào làm được việc đó thì sung sướng lắm (mà cũng khó tìm ra con thằn lằn vào trưa mồng 5).
Ngày nay thì hình như ở quê mình càng ngày càng không còn chờ đợi mồng năm nữa.
Có cái mới là cúng xong không ăn, đùm đùm gói gói rồi hội hè nhau về Thuận An hoặc Vinh Thanh tắm biển, xem như mốt mùng 5 thời hiện đại ở quê mình
Riêng những ai đi hỏi vợ trong các tháng 1,2,3,4 mà để tháng 6,7,8 9,10 hoặc năm sau cưới thì phải lo đi tết mồng 5 như mình nói trên, mà phải có cặp vịt thật béo cùng với trà, nếp….
Ở quê các bạn thì sao ?
Bảo Ngoc Hoang
0 Comments:
Post a Comment